Dodano: 2020-11-07 18:48
Autor:
Voltanger
Kto obecnie produkuje autobusy zasilane na gaz? Jakie modele autobusów ostatnio kupowały miasta? Przyjrzyjmy się jacy producenci ostatnio wygrywali przetargi w Polsce, na nowe autobusy CNG o długości 12 metrów.
Przeglądając ofertę producentów na autobusy zasilane gazem CNG i porównując wyniki ostatnich przetargów na te pojazdy w Polsce, łatwo wyciągnąć wnioski. Obecnie swoje produkty może zaoferować firma Autosan, MAN, Scania, Solaris i nie tylko.
Warto zaznaczyć, że w przetargu miasto wymaga, żeby pojazd spełniał homologację pojazdu hybrydowego, napędzanego paliwem w postaci sprężonego gazu ziemnego. Obecnie jedynym spełniającym kryteria autobusem jest MAN Lions City 12C, co oznacza, że miasto faworyzuje jednego producenta, który przy okazji posiada tutaj swoją fabrykę. Mimo wszystko przejrzyjmy pełną ofertę autobusów na sprężony gaz ziemny:
Scania CN280UB 4x2 EB CNG
Model ten produkowany jest w zakładach Scania Słupsk. Produkcja ruszyła w 2014 roku. Autobus oferowany jest w układzie drzwi 2-2-2 lub 2-2-0. Najczęściej stosowany jest pięciocylindrowy silnik OC09 101 280 o pojemności 9291 cm3, mocy 280KM spełniający standard emisji Euro-6. Podstawowo autobus może być wyprodukowany w wersji 10,9 metrowej, 12 metrowej lub 18 metrowej (przegubowej). Obecnie producent oferuje następujące wersje zasilania silnika: bioetanol, biogaz, biodiesel, HVO, gaz ziemny lub olej napędowy. Autobus posiada obniżoną, sztywną oś przednią, aktywne zawieszenie, podwójne szyby i dobry system wentylacji. Obecnie te autobusy można spotkać w Polsce u przewoźników z Słupska, Tarnowa, Warszawy (Michalczewski). Planowana jest też dostawa autobusów CNG do Suwałk.
Obecnie produkowany model:
Scania CN280UB 4x2 EB CNG
Autosan M12LF CNG
Autosan to producent autobusów z wieloletnią tradycją. Firma powstała w 1832 roku w Sanoku. Początkowo produkowała kotły i narzędzia z miedzi. W późniejszym czasie, pod koniec XIX wieku, Autosan zaczął produkować także wagony kolejowe oraz wagony tramwajowe. Od lat 50-tych XX wieku fabryka rozpoczęła produkcję autobusów i szybko stała się krajowym liderem, w produkcji autobusów regionalnych, międzymiastowych i autokarów. Obecnie firma oferuje jeden 12 metrowy model M12LF CNG z silnikiem L9NE6D320 o mocy 325 KM, spełniającym normę emisji spalin Euro-6. Pojazd wyposażony jest w automatyczna skrzynię biegów, z retarderem hydraulicznym. Zespół jezdny składa się z tylnego mostu ZF oraz osi przedniej ZF z zawieszeniem niezależnym. Autobus posiada hamulec roboczy, pneumatyczny, tarczowy, z układem EBS oraz postojowy, mechaniczny, sprężynowy, która działa na koła tylne. Układ kierowniczy to przekładania kierownicza ZF ze wspomaganiem hydraulicznym oraz regulowana kolumna kierownicza. Autobus mieści cztery butle kompozytowe o pojemności 320 dm3 każa. Pojazd oferowany jest z układem drzwi 2-2-2. Wszystkie trzy pary drzwi są otwierane do wnętrza autobusu. Pojazd może posiadać, w zależności od konfiguracji od 25 do 39 miejsc siedzących. Razem wszystkich od 92 do 94. W opcjonalnym wyposażeniu oferowany jest n.p słabszy silnik L9NE6D280 EURO VI o mocy 280KM, oś przednia z belką sztywną, klimatyzacja stanowiska kierowcy, układ centralnego smarowania czy system gaszenia pożaru w komorze silnika. Obecnie Autosany M12LF CNG można spotkać w Tychach, Rzeszowie, Ostrołęce, Przemyślu czy Sanoku.
MAN Lions City 12G EfficientHybrid
Nowy model popularnego autobusu Lions City. Fabryka producenta znajduje się w Starachowicach. Autobusy obecnie faworyzowane przez lokalną społeczność oraz prezydenta miasta. Model ten ofererowany jest także z dodatkowym modułem pod nazwą EfficientHybrid, który poprawia zarządzanie energią, redukcję szkodliwych substancji oraz zmniejsza hałas. MAN oferuje dwa silniki E1856 LOH01 oraz E1856 LOH02. Ten pierwszy ma pojemność 9514 cm3 oraz moc 320 KM. Drugi ma taką samą pojemność, ale zapewnia mniejszą moc (280 KM). Oba spełniają normę emisji spalin Euro-6. Butle gazowe zamontowane są pod aerodynamiczną kopułą na dachu pojazdu. Zapewniają napełnienie do 1875 litrów gazu, co daje 500 km zasięgu. W przetargu Miasto Starachowice zażyczyło sobie homologację autobusu hydrydowego, co spełnia podstawowy model autobusu MAN Lions City 12G z modułem EfficientHybrid, gdyż niewielki, wbudowany silnik elektryczny wspiera silnik spalinowy, zapewnia zasilanie sieci pokładowej oraz oferuje funkcję Start-Stop, która zmniejsza zanieczyszczenie środowiska oraz zużycie paliwa. Obecnie jest to nowy autobus po rozpoczęciu produkcji kolejnego modelu. W Polsce nie ma obecnie ani jednego miasta, które eksploatuje nowego, gazowego Lions City. Z nowej generacji dwie sztuki trafiły do firmy Gryf, która obsługuje linie nr 85 na terenie miasta Rumia. Wozy są wyposażone w moduł EfficientHybrid, ale posiadają standardowy silnik napędzany olejem napędowym. Jeśli MAN wygra w przetargu, a ani jedno polskie miasto, nie zamówi tego samego modelu z wcześniejsza datą dostawy, to Starachowice byłyby pierwszym miastem w kraju, z tym modelem na ulicach. Patrząc na wymagania przetargu, Lions City 12G to jedyny produkowany autobus jaki spełnia wszystkie kryteria.
Obecnie produkowany model:
MAN Lions City 12G EfficientHybrid
Solaris Urbino 12 CNG IV generacji
Solaris to obecnie największy producent autobusów w Polsce i jeden z czołowych graczy tego rynku w Europie. Obecnie firma należy do hiszpańskiego koncernu CAF, które zajmuje się produkcją pojazdów kolejowych i tramwajów. Od kilku Solaris produkuje IV już generację swojego flagowego produktu, rodziny autobusów Urbino. Obecnie Solaris oferuje Urbino 12 IV generacji, z silnikiem Cummins L9NE6DII320 o mocy 320 KM, który połączony jest ze skrzynią biegów Voith Diwa 6 lub w opcji ze skrzynią biegów ZF Ecolife. Solaris podstawowo oferuje 4 butle gazowe 315 litrów każda. W opcji jest także wybór 5 butli o pojemności 315 lub 340 litrów każda. Podwozie autobusu to oś przednia niezależna ZF lub w opcji sztywna ZF, a także oś napędowa portalowa ZF. Układ kierowniczy to RB Servocom lub w opcji Hema. Układ hamulcowy to EBS, który składa się z dwóch osobnych systemów ABS i ASR. W opcji jest także system ECS. W standardzie jest także retarder skrzyni biegów oraz układ poziomujący ECAS z fukcją przyklęku. Nadwozie oferuje szkielet ze stali odpornej na korozję z demontowanymi panelami bocznymi. Producent oferuje układ drzwi 1-2-0, 2-2-0, 1-2-2 lub 2-2-2. Maksymalna liczba miejsc siedzących 39+4 dodatkowe. Opcje stanowi n.p klimatyzacja kabiny kierowcy, klimatyzacja przestrzeni pasażerskiej czy dodatkowe grzejniki konwektorowe. Autobus posiada instalacje elektryczną opartą o magistralę CAN-Bus.
Obecnie produkowany model:
Solaris Urbino 12 IV CNG
Popularność autobusów na gaz CNG w Polsce
Autobusy CNG zyskały popularność po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku. Miasta mogły liczyć na dofinansowanie ekologicznych projektów poprawiających dostęp do komunikacji miejskiej. W przypadku gazu CNG wymagało to jednak stworzenie odpowiedniej infrastruktury n.p do tankowania gazu CNG do autobusów. Popularność gazu jako paliwo autobusowe nie była nigdy na bardzo wysokim poziomie. Tematem interesowały się tylko niektóre miasta. Reszta dalej kupowała standardowe autobusy zasilane olejem napędowym. Później popularność zdobyły autobusy hybrydowe (silnik diesla połączony z silnikiem elektrycznym) oraz pełne autobusy elektryczne. W 2013 roku znacznie wzrosła akcyza na gaz CNG. Popularność tego paliwa zmalała. Dopiero w 2019 roku akcyza została całkowicie zniesiona. Znowu wzrosło zainteresowanie tym paliwem w przypadku kupna nowych autobusów przez miasta. Do tej pory autobusy CNG można spotkać w wielu miejscach. Te pojazdy zyskały popularność w Zamościu, Tychach, Rzeszowie, Przemyślu, Słupsku, Warszawie czy Wrocławiu.
Ostatnie przetargi na 12m autobusy CNG w Polsce
W kwietniu 2020 roku ogłoszono wyniki przetargu na dostawę 10 autobusów zasilanych silnikiem na paliwo CNG w Ostrołęce. Na liście firm, które wzięły w tym udział znalazł się Solaris, Autosan oraz turecki Otokar. Ostatecznie najwięcej punktów zdobyła firma Autosan i to ona dostarczy autobusy do miasta. Autosan zaoferował najlepszą cenę i otrzymał dodatkowe pukty za niskie zużycie paliwa.
W grudniu 2019 roku przetarg na autobusy CNG roztrzygnął też Tarnów. Miasto zamówiło 5 fabrycznie nowych autobusów zasilanych paliwem CNG. Jedynym oferentem okazała się firma Scania, i to ten producent ostatecznie wygrał zlecenie na pięć autobusów CNG.
Autobusy zasilane gazem CNG zamówiły też Suwałki. W przetargu jaki roztrzygnięto w lutym 2020 roku poznano firmy, które dostarczą aż 15 autobusów na gaz. Nas najbardziej ciekawi część, w której poznamy dostarczy 11 autobusów o długości 12m. Ostatecznie przetarg na średniej długości pojazdy wygrała firma Autosan. Firma z Sanoka wygrała też kontrakt na autobusy CNG w Rzeszowie
Konkluzja
Przetarg na nowe autobusy dla Starachowic rozpisany jest tak, że największą szanse na wygraną ma MAN ze swoim modelem Lions City 12G EfficientHybrid (jeśli wystartuje w przetargu). Dodatkowo fabryka producenta znajduje się na miejscu, w Starachowicach, co skróci czas dostawy. Należy dodać, że producentów oferujących autobusy hybrydowe gazowo-elektryczne jest bardzo mało. W Polsce ostatni taki przetarg zakończył się źle dla jednego z polskich producentów autobusów. Firma Solbus w 2014 roku zaoferowała w przetargu dla Częstochowy nowość na polskim rynku, czyli swój nowy model Solbus SM12 Hybrid CNG oraz Solbus SM18 Hybrid CNG. To miały być pierwsze krajowe autobusy hybrydowe gazowo-elektryczne. Dostawy rozpoczęły się jeszcze w 2015 roku. Autobusy szybko zaczęły mieć problemy techniczne związane z nagłą utratą mocy. Niebezpieczną sytuacją był pożar jednego z nowych autobusów. Wszystkie nowe hybrydowe Solbusy zostały ze względów bezpieczeństwa wycofane z eksploatacji. Miastu groził zwrot dotacji jakie otrzymało na cel zakupu ekologicznych pojazdów. Firma Solbus zbankrutowała w 2015 roku. Wkrótce po aferze związanej z autobusami dla Częstochowy. Przeprowadzono testy wadliwych autobusów, które wykazały, że aby mogły one wrócić do ruchu wymagają kosztownej przebudowy układu napędowego i gromadzącego energię. Dopiero w 2020 roku udało się naprawić pierwszy z wadliwych autobusów. Tego zadania podjęła się firma Autosan. Wracając do tematu starachowickiego przetargu to czarnym koniem może okazać się też druga firma, która produkuje pojazdy hybrydowe gazowo-elektryczne. Jest nią Mercedes ze swoim modelem Citaro Hybrid NGT. Ten autobus nie był jednak jeszcze oferowany w Polsce. Czas pokaże jak rozwinie się sytuacja w przetargu. Otwarcie ofert już 7 grudnia 2020 roku w urzędzie miasta.